โดยปกติรายวิชาในหลักสูตรปริญญาตรีทุกหลักสูตร ทั้งหลักสูตรไทยและหลักสูตรนานาชาติ จะแบ่งเป็น 3 หมวด ได้แก่ หมวดวิชาศึกษาทั่วไป หมวดวิชาเฉพาะ และหมวดวิชาเลือกเสรี
หมวดวิชาศึกษาทั่วไป (General Education หรือ Gen Ed หรือ GE) หมายถึง รายวิชาที่มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้ “รู้รอบ” มีทักษะที่จำเป็นในการดำเนินชีวิต เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของสังคมและของโลก เป็นพลเมืองที่มีคุณค่าของสังคม รายวิชาในหมวดนี้เป็นรายวิชาที่พัฒนาขึ้นโดยเฉพาะ มีการออกแบบผลลัพธ์การเรียนรู้ (Learning Outcomes) ให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ที่มหาวิทยาลัย คณะ หรือหลักสูตรกำหนดไว้อย่างชัดเจน หมวดวิชาศึกษาทั่วไป ให้มีจำนวนหน่วยกิตรวมไม่น้อยกว่าที่หลักสูตรกำหนด และจะต้องให้มีผลลัพธ์การเรียนรู้ครอบคลุมทุก Literacy ที่มหาวิทยาลัยออกแบบไว้ ภายในระยะเวลาที่ศึกษา จึงจะถือว่าสำเร็จการศึกษา
รายวิชาในหมวดวิชาศึกษาทั่วไป อาจเป็น
รายวิชาที่มหาวิทยาลัย/หลักสูตรกำหนดให้เรียน (วิชาแกน หรือ วิชาบังคับ) หรือ
รายวิชาที่หลักสูตรตกลงกับคณะที่เปิดสอน และเลือกลงทะเบียนให้เรียนวิชาเดียวกันทุกคน หรือ
หลักสูตรให้นักศึกษาเลือกเรียนจากลิสต์รายวิชาที่กำหนด หรือ
ให้นักศึกษาเลือกเรียนจากรายวิชาใดๆ ที่เป็นรายวิชาศึกษาทั่วไปกลางของมหาวิทยาลัย
ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับรายละเอียดและข้อกำหนดของแต่ละหลักสูตร สามารถศึกษาได้จากแบบฟอร์มรายละเอียดของหลักสูตร (มคอ.2) ในเว็บไซต์ของคณะ/วิทยาลัย หรือสอบถามจากอาจารย์ที่ปรึกษา
หมวดวิชาเฉพาะ หมายถึง รายวิชาที่มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้ “รู้ลึก” ในศาสตร์ สาขา และวิชาชีพของตนเอง เป็นรายวิชาที่พัฒนาขึ้นเฉพาะสำหรับนักศึกษาที่สังกัดในหลักสูตรนั้น ๆ โดยนักศึกษาจะต้องเรียนและสอบผ่านรายวิชาเฉพาะตามจำนวนหน่วยกิต/รายวิชาที่หลักสูตรกำหนด ภายในระยะเวลาที่ศึกษา จึงจะถือว่าสำเร็จการศึกษา วิชาเฉพาะ อาจแบ่งเป็นประเภทต่าง ๆ เช่น รายวิชาพื้นฐาน รายวิชาบังคับ รายวิชาบังคับเลือก ฯลฯ ตามข้อกำหนดของหลักสูตร
หมวดวิชาเลือกเสรี หมายถึง รายวิชาใด ๆ ก็ตามที่นักศึกษาเลือกเรียนตามความสนใจ โดยจะต้องเรียนให้ครบตามจำนวนหน่วยกิตที่หลักสูตรกำหนด ภายในระยะเวลาที่ศึกษา จึงจะถือว่าสำเร็จการศึกษา
นักศึกษาสามารถเลือกเรียนรายวิชาจากในหมวดวิชาเฉพาะ หมวดวิชาศึกษาทั่วไป หรือรายวิชาใด ๆ ที่ไม่เป็นวิชาบังคับ เพื่อเก็บเป็นหน่วยกิตในหมวดวิชาเลือกเสรีได้ โดยมีเงื่อนไขสำคัญคือ 1) ต้องได้รับอนุญาตจากหลักสูตรที่สังกัด และ 2) ต้องได้รับอนุญาตจากอาจารย์ผู้สอนรายวิชานั้น ๆ ให้ลงทะเบียนเรียนได้
สำหรับนักศึกษามหาวิทยาลัยมหิดล ทุกภาคการศึกษา มหาวิทยาลัยจะสำรวจและรวบรวมรายวิชาที่อาจารย์ผู้สอนอนุญาตให้นักศึกษาทุกหลักสูตรเลือกลงทะเบียนเรียนเพื่อเก็บเป็นหน่วยกิตในหมวดวิชาเลือกเสรีได้ และประกาศให้นักศึกษาทราบผ่านทางเว็บไซต์ของมหาวิทยาลัย ส่วนรายวิชาในหมวดวิชาศึกษาทั่วไปที่เปิดสอนในแต่ละภาคการศึกษานั้น นักศึกษาสามารถเลือกเรียนและเก็บเป็นหน่วยกิตในหมวดวิชาเลือกเสรีได้ทุกรายวิชาเช่นเดียวกัน อย่างไรก็ดี หากนักศึกษาสนใจที่จะลงทะเบียนเรียนรายวิชาอื่น ๆ ที่นอกเหนือจากนี้ สามารถติดต่อสอบถามอาจารย์ผู้สอนได้โดยตรง เพื่อขออนุญาตลงทะเบียนร่วมเรียนในรายวิชานั้นๆ ที่เปิดสอน
